Βαλέριος

Όνομα ιστορικών προσώπων. 1. Β. Αντίας (Valerius Antias, 1ος αι. π.Χ.). Ρωμαίος χρονογράφος. Τα Χρονικά του (75 τόμοι) αναφέρονται στην ιστορία της Ρώμης από την κτίση της έως τον θάνατο του Σύλλα. Ο Τίτος Λίβιος και ο Πλούταρχος τον χρησιμοποίησαν ως πηγή τους. 2. Β. Ασιατικός (Valerius Asian, 1ος αι. μ.Χ.). Ρωμαίος ύπατος το 35 μ.Χ. και συγκλητικός. Πήρε μέρος στη συνωμοσία εναντίον του Καλιγούλα. Συνόδευσε τον Κλαύδιο στη Βρετανία. Θύμα της μηχανορραφίας της Μεσαλίνας, καταδικάστηκε σε θάνατο για ανατρεπτική δράση και αυτοκτόνησε. 3. Β. Ιούλιος (Valerius Julius, 3ος ή 4ος αι. μ.Χ.). Ρωμαίος λόγιος, μεταφραστής στα λατινικά του κειμένου του Ψευδοκαλλισθένη, που αφορά τη βιογραφία του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Είναι μια μυθιστορηματική έκδοση σε τρία βιβλία. Ο Β. ταυτίζεται με τον Β. Πολέμιο, ύπατο το 338. Το πιο πιθανό είναι πως έζησε στον καιρό του Αυρηλιανού (270-275). 4. Β. Κάτων (Valerius Caton, Άνω Ιταλία τέλη 2ου – 1ος αι. π.Χ.). Ρωμαίος ποιητής και σοφός. Φίλος του Κίνα, του Κάτουλου και άλλων Ρωμαίων λογίων. Ένας από αυτούς έγραψε γι’ αυτόν «Κάτων γραμματικέ, λατινική σειρήνα, που μόνος σου φτιάχνεις τους νόμους των ποιητών». Έγραψε το αυτοβιογραφικό ποίημα Indignatio (Απογοήτευση), το μυθολογικό-ερωτικό ποίημα Λυδία και το μυθολογικό ποίημα Δίκτυννα. 5. Β. Κόρβος (Valerius Corbus, 4ος αι. π.Χ.). Ρωμαίος ύπατος, δικτάτορας και αντιβασιλιάς, επανειλημμένα μεταξύ 348 και 308 π.Χ. Ονομάστηκε Κόρβος (κόραξ) επειδή, κατά την παράδοση, ένας κόρακας τον είχε βοηθήσει να νικήσει στη μονομαχία του με κάποιον Γαλάτη το 349 π.Χ. Νίκησε τους Σαμνίτες στο όρος Γαύρος και το 342 –ως δικτάτορας– κατέστειλε μια εξέγερση του στρατού στην Καπύη. Το 332, ως αντιβασιλιάς, διενέργησε εκλογές για την υπατεία. 6. Β. Λεβίνος (3ος αι. π.Χ.). Ρωμαίος ύπατος το 220 και 210 π.Χ. Του ανατέθηκε να προστατεύσει την Ιταλία από τον Φίλιππο Ε’ της Μακεδονίας. Το 214 αποβιβάστηκε στην Ελλάδα και κατόρθωσε να συνάψει συμμαχία της Ρώμης με τους Αιτωλούς. Την περίοδο 210-206 ήταν διοικητής της Σικελίας και διηύθυνε από εκεί τις επιχειρήσεις του στόλου εναντίον της Αφρικής. Το 205 ήταν επικεφαλής της ρωμαϊκής πρεσβείας που επισκέφθηκε τον Άτταλο Α’ της Περγάμου. 7. Β. Μάξιμος (Valerius Maximus, περ. 20 π.Χ. –περ. 50 μ.Χ.). Λατίνος συγγραφέας. Έγραψε το 31 μ.Χ. το Πράξεων και λόγων αξιομνημόνευτων βιβλία 9 (Factorum ac dictorum memorabilium libri IX), ανθολογία ιστορικών αφηγήσεων, χωρισμένη κατά θέματα. Αναφέρεται σε ρωμαϊκά και ξένα ιστορικά γεγονότα και αντλεί από αρχαιότερες παρόμοιες συλλογές, αλλά και απευθείας από συγγραφείς όπως ο Κικέρων, ο Τίτος Λίβιος κ.ά. Ο τόνος του έργου είναι πατριωτικός και ηθικοδιδακτικός και το ύφος του γεμάτο ρητορική επιτήδευση. Ο Β. κολακεύει τους ισχυρούς, και το έργο του δεν παρουσιάζει ούτε ωριμότητα στη σύλληψη ούτε ηθικές ή ιστοριογραφικές αρετές. 8. Β. Ποπλικόλας (Valerius Publicola, τέλη 6ου αι. π.Χ.). Ρωμαίος ύπατος, επανειλημμένα μεταξύ 509 και 504 π.Χ. Μαζί με τον Λεύκιο Ιούνιο Βρούτο ανέτρεψε τη βασιλεία στη Ρώμη και κατέστειλε τη συνωμοσία για την παλινόρθωση των Ταρκινίων. Έδωσε διαταγή να γκρεμίσουν το σπίτι του, που βρισκόταν στη βασιλική συνοικία, για να εξαλείψει την υποψία πως απέβλεπε ο ίδιος στη βασιλεία. Σπουδαιότερος από τους νόμους του είναι η Lex Valeria de provocatione. Μαζί με τους άλλους, έβαλαν τα θεμέλια της δημοκρατικής νομοθεσίας. Το 504 νίκησε τους Σαβίνους. Πέθανε το 503 και κηδεύτηκε με δημόσια δαπάνη. 9. Β. Ποτίτος (Valerius Potitus, 5ος αι. π.Χ.). Ρωμαίος ύπατος το 449 π.Χ. Ήταν αντίπαλος της Δεκανδρίας, και μαζί με τον Μάρκο Οράτιο Βαρβάτο εξέδωσαν νόμους που ευνοούσαν τον λαό και ονομάστηκαν LegesValeriae Horatiae. Ένας από αυτούς εξίσωνε το δημοψήφισμα με νόμο, και ένας άλλος προέβλεπε την ασυλία. 10. Β. Πρόβος (Valerius Probus, 1ος αι. μ.Χ.). Ρωμαίος φιλόλογος και γραμματικός από τη Βηρυτό. Επεξεργάστηκε Ρωμαίους συγγραφείς (Οράτιο, Λουκρήτιο, Τερέντιο, Βιργίλιο, Πλαύτο, Σαλούστιο κ.ά.). Κύριο έργο του ήταν μια συλλογή παραδειγμάτων ανακρίβειας (De inaequalitate sermonis). 11. Β. Γάιος Φλάκκος (Gaius Flaccus Valerius, 1ος αι. μ.Χ.). Ρωμαίος ποιητής. Μετά το 70 μ.Χ. έγραψε τα Αργοναυτικά, μυθολογικό ποίημα που αναφέρεται στην εκστρατεία για το χρυσόμαλλο δέρας και στον έρωτα της Μήδειας για τον Ιάσονα. Το έργο είναι γραμμένο σε 8 βιβλία (από τα 12 που είχαν προβλεφθεί) και δεν ολοκληρώθηκε ίσως εξαιτίας του θανάτου του ποιητή. Ο Β. μιμήθηκε τα Αργοναυτικά του Απολλώνιου του Ρόδιου, ακολούθησε όμως τυφλά ως πρότυπο ύφους την Αινειάδα.